Historische nieuwsberichten

31 januari 2021

Waarborg persoonlijk contact bij ‘digitalisering’ van NS stations

Persoonlijk contact en hulp aan reizigers moet mogelijk blijven op NS Stations. Seniorenorganisaties schrijven dit, samen met de andere consumentenorganisaties, in een advies aan NS. In de nieuwe opzet van service formules van NS staat digitalisering centraal. In dit advies staat aangegeven dat er reizigersgroepen blijven die niet via het online kanaal geholpen kunnen worden. Wij vinden dat NS er zorg voor moet dragen dat de voorgestelde maatregelen niet negatief uitpakken voor deze reizigers.’

Er zijn reizigers die minder digitaal vaardig zijn, die hulp en ondersteuning behoeven bij het reizen, bij het opladen van de OV-chipkaart of bij aanschaf van reisproducten. Zo telt Nederland circa 1,5 miljoen mensen die moeite hebben met lezen en schrijven en heeft zo’n 20 tot 25% van de Nederlanders moeite om zonder hulp digitaal zaken te doen. ‘Senioren vormen een groot deel van die groep die moeite hebben bij digitalisering. Naar verwachting zal de groep 65-plussers in 2030 bijna een kwart van de bevolking zijn en wonen er dan 1,2 miljoen 80-plussers in Nederland. NS moet met deze reizigers rekening houden in de plannen.’

Service voorop
Het is te begrijpen dat NS gezien het feit dat fors minder gebruik gemaakt wordt van de loketten de serviceverlening op de stations wil wijzigen. We vinden wel dat hierbij de service- en informatiebehoefte van reizigers voorop dient te blijven te staan. De (toekomstige) reiziger moet doordat NS de service op stations digitaliseert, passende ondersteuning worden geboden.

Er wordt door diverse consumentenorganisaties alvast een aantal ideeën aan de hand gedaan, zoals het verbeteren van kaartautomaten, een vaste plek voor de servicemedewerkers op het station en het inzetten van OV-ambassadeurs en mobiele contact-teams. Bovendien zou het aan te bevelen zijn de loketten in een andere vorm te behouden door samenwerking te zoeken met andere vervoerders, loketten te bieden via agentschappen of door treinkaartjes te verkopen in de Kiosk.

Banken, breng het persoonlijke contact terug

Een vertrouwd gezicht, iemand die je vriendelijk te woord staat. Gewoon even naar binnen kunnen lopen als je een vraag hebt. Senioren zijn duidelijk: Ze missen hun bankkantoor, die eerst nog iedere buurt, dorp op kleine stad had. Soms is van de een op de andere dag een bankfiliaal dichtgegaan, zonder dat er een goed alternatief beschikbaar was. Veel senioren kunnen prima overweg met internetbankieren, maar er is ook een groep die dit niet kan of er niet goed uit komt en dan met vragen blijft zitten. Advies: Richt lokale servicepunten op!”

Om extra kracht bij te zetten, is er een pamflet opgesteld, met daarin vijf belangrijke behoeften van de senioren:

1. Zorg voor persoonlijke contact

2. Wees bereikbaar

3. Houd de mogelijk om te pinnen en te storten

4. Wees digitaal aardig, want niet iedereen is digitaal vaardig

5. Zorg voor een veilige bankomgeving

Dit pamflet is aangeboden aan ABN AMRO, Rabobank en ING. Door deze vijf behoeften inzichtelijk te maken, vragen we aan de banken om hier ook echt mee aan de slag te gaan. We rekenen op hen. Senioren zijn vaak trouwe klanten en met een lokaal servicepunt geef je degene die niet digitaal onderlegt is of om welke andere reden een bankfiliaal nodig heeft, de kans zelfstandig hun financiële zaken te blijven doen.”

Vaccinatiestrategie corona

Op 6 januari 2021 zijn de eerste zorgmedewerkers in Nederland gevaccineerd. Veel ouderen willen ook graag gevaccineerd worden maar moeten nog wachten. Om u te informeren over de vaccinatiestrategie van het Kabinet en om u in de gelegenheid te stellen om antwoord op uw vragen te krijgen vindt u hier uitgebreide informatie.

Kwetsbare ouderen niet vooraan bij coronavaccinatie 
Het kabinet heeft niet het advies van de Gezondheidsraad gevolgd door kwetsbare ouderen voorrang te geven bij de start van de inentingscampagne tegen corona. De beschikbaarheid van vaccins, de logistiek rond vaccins én door corona geveld personeel in de acute zorg waren aanleiding om het vaccinatieschema aan te passen. Er is op zich begrip voor deze wijziging, maar benadrukt dat kwetsbare (oudere) mensen die het hardst een vaccin nodig hebben niet uit het oog moeten worden verloren.

Vaccinatiestrategie
Nederland is woensdag 6 januari van start gegaan met het vaccineren van mensen tegen corona. Minister De Jonge heeft besloten zorgpersoneel in verpleeghuizen en ziekenhuizen voorrang te geven. Bewoners van verpleeghuizen zijn hierdoor iets later aan de beurt, hoewel de Gezondheidsraad in december heeft geadviseerd het BioNTech Pfizer vaccin (dat goed werkt bij 60-plussers) in de eerste plaats in te zetten bij ouderen. Minister De Jonge verwacht de ongeveer 3 miljoen thuiswonende mensen van 60-75 jaar vanaf maart te kunnen laten vaccineren op centrale locaties van de GGD. De 1,3 miljoen thuiswonende senioren van 75 jaar en ouder en niet-mobiele mensen ouder dan 60 jaar worden ingeënt bij de huisarts.

Adviseurs van kabinet zijn kritisch
Het Outbreak Management Team (OMT) en de Gezondheidsraad hebben op 4 januari bekend gemaakt te vinden dat de door minister De Jonge voorgestelde verdeling van de verschillende vaccins (Moderna voor 75-plussers via huisarts en BioNTech Pfizer voor 60-75 arigen via de GGD) onvoldoende zekerheid biedt op een tijdige uitvoering in de hoogste risicogroepen. Omdat de meeste gezondheidswinst is te behalen bij de doelgroep van ouderen vanaf 60 jaar adviseren het OMT en de Gezondheidsraad minister De Jonge om ten minste 90% van de vaccins te bestemmen voor het vaccineren van deze groep. 

Tweede Kamer vraagt aandacht voor ouderen 
De Tweede Kamer onderbrak op 5 januari haar kerstreces om met minister De Jonge en premier Rutte te debatteren over het coronabeleid. Kamerleden uitten forse kritiek op de vaccinatiestrategie. PVV-leider Geert Wilders vroeg minister De Jonge om in januari meteen te starten met het inenten van 3 miljoen ouderen en kwetsbare mensen, maar de minister kon dit niet beloven. De Jonge streeft ernaar om ook bewoners van verpleeghuizen zo snel mogelijk te vaccineren met het BioNTech/Pfizervaccin, maar of kwetsbare thuiswonende ouderen ook eerder gevaccineerd kunnen worden, is afhankelijk van het beschikbaar komen van andere vaccins. Uiteindelijk nam de Tweede Kamer een motie van de SP, GroenLinks en PvdA aan die de regering vraagt te bezien hoe zo snel als mogelijk de meeste kwetsbare ouderen — binnen en buiten zorginstellingen — gevaccineerd kunnen worden, ook als dit een tijdelijke extra logistieke operatie van overheids- en zorgorganisaties vergt. Volgens minister De Jonge is dit precies wat hij aan het doen is. Ook nam de Tweede Kamer een motie van 50PLUS aan die de regering verzoekt om ook vaccins die nog goedgekeurd moeten worden en die in gelijke mate geschikt blijken te zijn voor ouderen als het BioNTech/Pfizer-vaccin, eerst in te zetten voor de groep thuiswonende mensen van 60-75 jaar voordat begonnen wordt met het vaccineren van de groep 18-60 jaar zonder medische indicatie.

Negen belangrijke vragen over de coronavaccinatie

De vaccins tegen corona zijn er: vanaf januari is een ongekend grote campagne begonnen om zo veel mogelijk mensen in te enten. In de hoop dat we straks weer langzaam het gewone leven kunnen oppakken. Er leven veel vragen over vaccinatie. Hieronder proberen we de negen belangrijkste vragen te beantwoorden.

1. Welke vaccins zijn nu beschikbaar? Er zijn verschillende coronavaccins. In Nederland worden op dit moment de zorgmedewerkers als eersten gevaccineerd met het vaccin van BioNTech/Pfizer. Daarna krijgt Nederland, als het goed is, ruim drie miljoen doses van het Moderna-vaccin. Vanaf februari volgen waarschijnlijk nog vaccins van AstraZeneca, CureVac, Janssen en Sanofi. Senioren zullen vooral het Pfizer- en Moderna-vaccin krijgen.
2. Wat zijn RNA-vaccins? De vaccins van BioNTech/Pfizer en Moderna zijn beide RNA-vaccins. RNA-vaccins bevatten geen levend virus. Een RNA-vaccin brengt een vetbolletje in het lichaam met daarin een stukje genetische code van het virus. De stukjes van dit ‘spike-eiwit’ worden door onze afweercellen herkend als lichaamsvreemd, waarop we afweer opbouwen tegen dit eiwit. Hierdoor worden we immuun en raken we na blootstelling aan het echte virus minder tot niet ziek. Het vaccin wordt op natuurlijke wijze door het lichaam afgebroken.
3. Hoe kan het dat het zo snel is goedgekeurd? De ontwikkeling van coronavaccins gaat sneller dan normaal. Dat komt doordat wereldwijd enorm veel onderzoekers zich samen inzetten om veilige coronavaccins te ontwikkelen. Ook voeren de wetenschappers verschillende fasen van het onderzoek tegelijk uit, in plaats van na elkaar. Dat scheelt tijd. En de beoordeling van de coronavaccins gaat ook sneller: de beoordelaars kijken al mee bij de tussentijdse resultaten van de onderzoeken. De ontwikkeling van het coronavaccin doorloopt dus dezelfde stappen als ieder ander vaccin, alleen sneller. Maar de strenge veiligheidseisen blijven gelden.
4. Hoe veilig is het vaccin? We hebben in Europa en Nederland strenge eisen voor vaccins. Ook voor de coronavaccins. Anders wordt het niet goedgekeurd. De onderzoeksgroepen waarop het vaccin getest is, zijn heel groot. Het coronavaccin van BioNTech/Pfizer is bijvoorbeeld getest op ruim 20 duizend proefpersonen, dat van Moderna op 15 duizend.
5. Zijn er bijwerkingen? Sommige mensen hebben een paar dagen last van spierpijn, gewrichtspijn, hoofdpijn, vermoeidheid of koorts. Dat gebeurt vaker bij vaccinaties. Het kan ook zijn dat er onbekende bijwerkingen optreden bij het coronavaccin. Maar die kans is heel klein.
6. Werkt het vaccin ook bij mensen boven de 65 jaar? Ja, het Pfizer-vaccin beschermt bijvoorbeeld in 95% van de gevallen tegen het coronavirus. Dat betekent dat van de 100 mensen die een inenting krijgen, er 95 beschermd zijn tegen het coronavirus. Binnen de groep van mensen van 65 jaar en ouder bleek het vaccin ruim 94% effectief, bij 75+ was het 100% effectief.
7. Kun je het vaccin ook veilig geven aan mensen die kwetsbaar zijn of medicijnen gebruiken? Ja, het vaccin is ook veilig voor risicogroepen, zoals mensen met astma, chronische longziekten, diabetes, hoge bloeddruk en obesitas (ernstig overgewicht). Omdat RNA-vaccins geen levend virus bevatten, zijn ze ook veilig voor personen die afweeronderdrukkende medicatie slikken of om andere redenen een verminderde afweer hebben. Wel is de kans groot dat het vaccin dan minder effect heeft. Overleg hierover met uw arts.
8. Wanneer krijgen senioren het vaccin? De eerste senioren, behalve de zorgmedewerkers, die worden gevaccineerd zijn de verpleeghuisbewoners. Volgens de planning (van begin januari) zijn zij vanaf januari/februari aan de beurt. Vanaf februari de mensen van 18 tot 60 jaar met een medische indicatie. Vanaf maart volgen de thuiswonenden ouder dan 75 jaar en niet-mobiele thuiswonenden van 60-75 jaar (via de huisarts) en de thuiswonenden van 60-75 jaar met en zonder medische indicatie (op een centrale locatie). Vanaf april/mei volgen de overige mensen van 18 tot 60 jaar zonder medische indicatie.
9. In de belangenbehartiging doen de seniorenverenigingen er alles aan vaccinatie voor senioren de hoogst mogelijke prioriteit te geven in de vaccinatiestrategie. Zo kunnen we hopelijk zo snel mogelijk weer terug naar een samenleving waarin ook senioren weer volop mee kunnen doen.

Heeft u andere vragen? Ga dan naar de website www.coronavaccinatie.nl of bel naar het infonummer van de overheid: 0800- 1351 (tussen 08:00 en 20:00 uur).